ConFerenji

Het blijft warm en droog hier in het zuiden van het land. De korte regens (belg) waren hier onvoldoende en veel oogsten zijn mislukt. De lange regens (meher) zijn hier te laat en nog helemaal niet begonnen, ondanks de donkere luchten en heftige wind; dus boeren ploegen regelmatig hun akkers weer om, om ze klaar te hebben voor het inzaaien als de regens komen.
Landelijk zijn er al weer meer dan zes miljoen mensen die voedselhulp nodig hebben, en dat worden er meer. Veel Ethiopiërs zien niet graag dat je hun land associeert met tekorten en honger, maar ja – als het nou gewoon zo is? Het World Food Program heeft naar verluidt tekorten om alle hulp te leveren, en een deel van de voedselhulp ligt bovendien te lang in Djibouti. Eenpaginagrote krantenadvertentie van de Port of Djibouti onderstreepte onlangs dat dat niet door de bureaucratie daar komt, maar door de bewuste keus van de Ethiopische regering om de beperkte transportmiddelen met prioriteit in te zetten voor de ingevoerde kunstmest en cement – die ook via Djibouti moet komen bij gebrek aan een eigen haven. Boeren zijn tegenwoordig volgens bronnen verplicht om, gesubsidieerd, kunstmest af te nemen en te gebruiken. En grotere cementinvoer is nodig om de building boom overal op gang te houden, zeker nu de eigen cementfabrieken wegens elektriciteitstekort niet konden produceren.
Lichtpuntje: in grote delen van het land regent het wèl, en de stuwdammen lopen weer een beetje vol; er is nu om de andere dag electriciteit. Een hele verbetering.

En toen waren we opeens alwéér aan Lake Langano, van 3 tot 5 augustus. Dat zit zo: gewoonlijk organiseerde VSO-Ethiopië jaarlijks een vrijwilligersconferentie voor alle vrijwilligers en de meeste staf in het land. Dat was al een paar jaar niet gebeurd wegens budgetproblemen, maar relatief plotseling werd besloten het toch weer eens te doen. En wel kort vóórdat de nieuwe groep van 30 aankomt in september, om het deelnemersaantal klein en de kosten dus laag te houden. Lokatie: Sodore, een plaats waar warme bronnen en mooie bergen zijn – en een zwembad. Helaas, in Sodore was geen accomodatie meer beschikbaar binnen het budget. Dus werd het Langano.

De oud-SNV Kenya vrijwilligers onder ons zullen zich de conferenties in Ruaraka nog wel herinneren. Heel goed. Erg gezellig. Samen SNV evalueren, even een beetje de wereld hervormen in vier groepen, een reaktie schrijven op een lelijk artikeltje in de Telegraaf dat ons SNV zwart maakte, en ’s avonds gezellig rond het gebraden schaap aan het spit (dat schaap dan). Die herinneringen zijn vast wel weer opgehaald op de reünie onlangs bij Carla in Enkhuizen, waar nota bene de oude SNV-veldleider van toen (1974), Nol Hermans, ook bij was!
Met VSO was het net zo leuk – na vijfendertig jaar leek het er warempel heel veel op. Ook gebraden schaap aan het spit. Ook VSO evalueren. Ook een beetje met de wereld bezig, maar bovenal met elkaar. De al sinds september vorig jaar aangekomen Nederlandse VSO’s hadden we bijvoorbeeld nog nooit ontmoet. Hanny is lid van het Volunteer Committee en Ynke Zijlstra ook, maar een gezamenlijke meeting hebben ze nog niet gehad door transportproblemen. Lex en Netty uit Bahir Dar kenden we ook nog niet. En van onze eigen februari-2008 groep van 35 zijn er nog maar zes in het land, en het was leuk de vijf die er in Langano bij waren weer eens te spreken.

Ik ga het gebeuren niet helemaal verslaan. Iets over één moeilijk puntje hooguit: hoe komt het toch dat in Ethiopië veel meer dan in andere landen waar VSO werkt, vrijwilligers voortijdig afhaken en teruggaan? Van onze groep zijn er zoals gezegd niet veel meer over; dat komt voor een deel doordat sommige kontrakten in eerste instantie eenjarig zijn – hoewel het meestal wel de bedoeling is dat je twee jaar volmaakt. En van de februari 2009-groep is nú al de helft weer terug; en maar een paar wegens gezondheidsproblemen of familieomstandigheden. Waarom?

Een van de redenen zoals wij die zagen: VSO-Ethiopië kent nog steeds vrijwilligers toe aan sommige overheidsorganen waarover al vaker problemen zijn gemeld.Vrijwilligers komen, hebben geen werk, er is geen budget, de collega’s zijn innemend en vriendelijk maar kunnen je daar ook niet mee helpen; en alternatieve aktiviteiten zijn er in die organisatie niet. Sommige Regional Education Bureaus zijn daar een voorbeeld van.
Een andere oorzaak: de placement-beschrijvingen die je vóór je uitzending, nog in de selektiefase, krijgt zijn ontoereikend of onjuist. Kan zijn omdat de lokale VSO-staf het niet goed beschreven heeft, kan zijn omdat de partnerorganisatie van gedachten is veranderd. Verbeteren dus – en daar kun je als vrijwilliger zelf veel aan doen. Een ICT-vrijwilliger vóór mij heeft een nieuwe opzet voor het evalueren van een ICT-aanvraag beschreven; en ik heb zelf ook uitgebreid gerapporteerd over Wolaita Sodo University, waar ik namens VSO geweest ben omdat die een vrijwilliger aanvroegen in ICT. Zo’n verslag geeft een kandidaat in elk geval extra informatie en achtergrond.
En dan zijn er nog redenen aan te wijzen die met de cultuur te maken hebben. Heb je overal – maar het is wel belangrijk ze te proberen te onderkennen. Gevoelig.

Tussen de bedrijven door was het veel kletsen, veel eten, en hier en daar een beetje sport en spel: volleybal, zwemmen, badminton, ... En het was wel handig om even wat langere tijd met de VSO staf te praten, allemaal habesha (Ethiopiërs) op één ferenji (westerling) na, want erg veel persoonlijk kontakt is er gewoonlijk niet.

Weer wat foto’s op http://hanshesseling.nl/lg2.pdf . Bijschriften:

1 Meisjes brengen takkebossen naar de stad. Kleine meisjes, dunne takken. Op dezelfde manier worden ook de restanten van een gelukte of mislukte oogst vervoerd: bossen maisstengels, sorghumstengels, loof – nog altijd goed veevoer
2 Kwaliteitsmatras, appellation controllé, bij een winkel in Arba Minch
3 Hanny kan absoluut niet tegen vogels die per ongeluk binnenvliegen. De beestjes doen natuurlijk niets, behalve in paniek raken als je pech hebt of ze teveel opjaagt
4 Dan repareert een lekke band op een uitje met ons vieren op de twee motoren naar Dorze en Chencha
5 Dan en Debbie na het inkopen van een partij sjaals bij de wevers in Dorze
6 Debbie rookt pijp bij de tabaksvrouwen op de markt in Chencha
7 oever van Lake Langano
8 de mooiere huisjes van Wabe Shebele hotel waar de conferentie was. Daar zaten wij niet in
9 het vergaderzaaltje in de niet erg gelijkende vorm van een half schip; de meeste groepsopdrachten werden buiten gedaan...
10 ... op terrassen (je kan daar ook kamperen)...
11 ... of onder de palmboom
12 “wat zou je graag zien als je over 10 jaar terug komt in Ethiopië”
13 uitblazen na de dag in het avondlicht aan het meer