Gevangenis

Vorige week ben ik voor het eerst met Father Paddy mee geweest naar de gevangenis van Arba Minch. De gevangenis had de hulp van de missie ingeroepen omdat ze het gevangenisschooltje graag van water wilden voorzien en daar zelf de financiële middelen niet voor hadden.
De gevangenis van Arba Minch lijkt in niets op een Nederlandse gevangenis. De omheining bestaat uit een gewone golfplaten schutting en that’s it. Je kan er makkelijk overheen klimmen, maar dat schijnt niemand in zijn hoofd te halen omdat er dan hoogstwaarschijnlijk geschoten gaat worden. De poort staat de hele dag open, een paar guards zitten lekker op een stoeltje te keuvelen. Blanken worden vertrouwd want Paddy en ik konden zonder enig probleem naar binnen wandelen. Gewoon even vriendelijk groeten. Zodra een Ethiopiër naar binnen wil worden de guards actiever en wordt er gevisiteerd. Van blanken worden kennelijk geen gekke dingen verwacht.

De gevangenis herbergt 1800 gevangenen, die met zo’n 100 man op een kamer/zaal zitten. Een of twee keer per dag mogen ze even naar buiten en wordt er bijvoorbeeld gesport. Er zitten zowel vrouwen (hoewel niet veel) als mannen. Enkele vrouwen zijn in de gevangenis bevallen, dus lopen er ook een paar peuters rond want die guppies mogen lekker bij moeders blijven. Die peuters zijn kennelijk nooit buiten de poort geweest want toen ik een beetje kontakt met ze probeerde te maken zetten ze het op een krijsen. Waarschijnlijk nog nooit zo’n enge blanke gezien.
Paddy was door de gevangenisdirectie al op de hoogte gebracht van de noden van de school en omdat dit soort projecten niet binnen het werkgebied van de missie valt en hij weet dat wij toch een zwak voor onderwijs hebben, liet hij me maar wat graag alleen achter bij de directeur en enkele leraren. Het schooltje is nog maar twee jaar oud en telt nu alleen nog maar grade 1 tot en met 4. Van de 1800 gevangen gaan er ongeveer 260 naar school, het is een vrije keus en het lijkt mij ook veel interessanter dan de hele dag in je kamer zitten met zo’n 99 collega’s. En nu maar hopen dat dit onderwijs ze inderdaad een iets betere uitgangspositie geeft als ze de gevangenis weer mogen verlaten. Zowel de leerkrachten als de leerlingen zijn erg gemotiveerd en dat is zo leuk om te zien. Omdat de gevangenen na grade 4 niets meer kunnen en terug moeten naar hun kamer/zaal heeft men aan de autoriteiten toestemming gevraagd om uit te mogen breiden en uiteindelijk tot en met grade 8 te mogen gaan. Binnen enkele weken zou grade 5 moeten starten. Maar je raadt het al, er is weer eens helemaal niets. Er is een lokaal, maar geen boeken, bankjes, schoolbord, bibliotheek etc. Ook zijn er nauwelijks hulpmiddelen. Een van de leraren heeft wel advies gekregen over hoe deze te maken maar er zijn geen materialen. Ik heb in eerste instantie even niets beloofd maar gezegd dat ik mensen in Nederland zou vragen of ze misschien konden helpen. Toevallig hadden we net weer een paar financiele bijdragen ontvangen en op onze eigen bankrekening staat gelukkig ook nog wel het een en ander.

Dus ben ik deze week terug geweest en heb verteld dat ik graag wil helpen bijvoorbeeld door boeken voor de bibliotheek te kopen, want de gewone lesboeken dachten ze wel deels van andere scholen te kunnen lenen. Volgend jaar zouden er nl nieuwe boeken moeten gaan komen omdat het curriculum veranderen gaat. Tja, boeken waren wel fijn,maar hoe kon je nu les geven of leren als je geen schoolbankjes hebt. Waar moeten ze dan zitten. Zelf kan ik in noodgevallen nog steeds met mijn achterste op de grond zitten, maar leren zonder boeken is toch wat lastiger. Bovendien vind ik dat als de overheid zo graag een betere gevangenisschool wil dat ze dan zelf ook wel iets meer mogen doen. Toen we het daarover kregen zei een van de leraren, Mengistu (jawel dezelfde die ook bij het weeshuis als vrijwilliger actief is), tja die schoolbankjes: it isn’t the goverments headache but the prison’s headeache. Waarop mijn antwoord was: and now you are trying to make it my headache, which I don’t like too much. Mengistu is niet altijd even slim, maar wel goudeerlijk: to be frank Hanny it is a lot easier to ask Hanny than to ask the government. Tja, Mengistu ik denk dat je toch maar even eerst zelf het government aan de kop moet zeuren. Al weet ik ook wel dat dat waarschijnlijk niets op gaat leveren.

Er was nog een andere creatieve oplossing voor het bankjes probleem. Hanny kun jij de Cottonschool of andere scholen niet gaan vragen of ze ons niet bijvoorbeeld 3 bankjes kunnen geven? En dat gaat me dus echt even te ver. De Cottonschool is zelf een extreem arme school en heeft twee jaar geleden schoolbankjes gekregen van de Nederlandse stichting Kunezuva, met wiens hulp we daar nu toiletten bouwen. Om nu te vragen om een aantal van die bankjes maar weer door te geven aan een andere behoeftige school...
Volgende week ga ik met een of twee leraren kijken of we een redelijk assortiment ondersteunende tekstboeken en woordenboeken kunnen kopen en wat materialen voor het pedagogisch centrum.
Wat verder grappig is om te melden: de gevangenis blijkt tot op zekere hoogte een self-supporting organisatie te zijn. Er zijn twee “kerkjes” binnen de poort, een protestantse en een orthodoxe. Elke zondag wordt in de orthodoxe kerk een dienst gehouden door... een priester die zelf gevangene is.
Toen ik voorgesteld werd aan alle leraren van de school werd een leraar voorgesteld als “one of our prisoners”. Ik vond het in eerste instantie nogal genant, maar even later vertelde de goede man er zelf zonder enige gene over. Hij had er al 10 jaar op zitten en moest nog 3-4 jaar langer. Je vraagt natuurlijk niet wat hij uitgespookt had maar normaal gesproken betekent dat hier dat je toch iemand van het leven beroofd hebt.
Toen ik weg ging kwam er net een jongen van een jaar of 12 de gevangenis binnen om zijn vader op te zoeken. Even visiteren en wacht hier maar even dan halen we je Pa op. Bij navraag bleek dat alle gevangenen drie dagen per week bezoek mogen ontvangen. Bezoekers kunnen zich gewoon de hele dag melden aan de poort. Dat gaat volgens mij bij ons iets moeilijker. Maar voor de rest is het leven in de bak bij ons denk ik toch wel iets aangenamer.

Ik zou jullie wel foto’s van een en ander willen laten zien, maar ook ferenji’s mogen geen camera’s en telefoons mee naar binnen nemen... Dus nog maar even de laatste serie foto’s van ons uitstapje naar Harar met Dan en Debbie. Tussen haken: het gaat wel goed met Dan in de VS, maar iets minder met z’n been. Zeer pijnlijk. Wordt waarschijnlijk toch geopereerd om een grote bloedprop achter de knie te verwijderen...

Bij de Harar-foto’s op http://hanshesseling.nl/hr3.pdf :

1 Harar van een afstandje
2 Fruitstallen buiten de voornaamste poort
3 Plaatje, speciaal voor onze familieleden met hart voor rustieke muren en deuren
4 – 6 stadsindrukken
7 – 9 kleine moskeetjes in de stad
10 – 11 pindaverkoopsters
12 – 13 verzin nog eens een feestdag: nationale vlaggendag
14 – 15 Harari huis, interieur met de vijf platforms waar de familie naar status op plaatsneemt bij belangrijke gelegenheden
16 de vier potten die je in oude huizen vindt: een voor het geld, een voor de sieraden, een voor de specerijen en een voor de beste zaden voor het volgende seizoen
17 straat
18 souvenirmaaksters
19 graftombe van koninklijk persoon
20 speelgoed
21 nergens zoveel chatverslaafden op straat als in Harar. De rijkste inwoonster is een vrouwelijke chathandelaar. Veertig vrachtauto’s met de beste chat gaan dagelijks alleen al naar nabijgelegen Somaliland. Trouw kauwen en je verliest in een jaar of tien je tanden. Oudere mannen stampen de blaadjes spul dus fijn in een vijzel.
22 water wordt in tankauto’s aangevoerd naar deze stadsreservoirs sinds het meer in de bergen is drooggevallen. Een Chinees waterprojekt gaat voorzien in een waterpijplijn vanaf Dire Dawa, 50 km verderop en lager gelegen
23 wie wil er poseren?
24, 25 ik wel
26 - 31 buiten Harar, op weg naar Jijiga: landschappen
32, 33 wonderlijke traditie: hyena’s voeren buiten de stadspoorten
34 – 40 verkeersslachtoffers onder de fauna
41 – 44 “kites” in Harar, op jacht naar stukjes vleesafval die kinderen in de lucht gooien