Zigit Bakole School

Dinsdag zijn we samen weer naar onze school in Zigit Bakole geweest. Ik zou er heen om de brieven op te halen die de school en kebele voor ons zouden opstellen om het meubilair formeel over te dragen. Wat is een kebele? Zoals we bij ons gemeentes, provincies en de staat hebben, is de bestuurlijke indeling hier: kebele, woreda, zone, region en de federale staat.
De brieven waren wel geschreven maar omdat men het erg netjes wilde doen had men er maandag iemand mee naar Arba Minch gestuurd, om ze bij een ‘business center’ (winkeltje met een computer) te laten typen en printen, zodat we het niet met een handgeschreven brief op lijntjespapier uit een schoolschrift hoefden te doen. Uiteindelijk kwamen de brieven wel die middag nog met de bus terug maar toen ontbraken de handtekeningen en stempels nog. En zoals jullie misschien nog weten uit ons bankverhaal zijn stempels hier erg belangrijk. Voor de brieven gaan we dus nog wel een keer terug; dat is geen straf.

Hans ging mee omdat hij nog wat foto’s wilde maken, zodat donateurs een beetje weten waar ze aan geven. Je vindt ze op http://hanshesseling.nl/zg1.pdf .
Daarnaast wilden we graag nog een keer met de headmaster praten en met de voorzitter van de kebele, om een beter inzicht te krijgen in de organisatie, het budget, de verantwoordelijkheden en zo meer.

Toen we aankwamen was het erg rustig op het terrein van de school en kregen we even de indruk dat het vakantie was. Maar het bleek dat de lessen volop aan de gang waren en dat de leerkrachten prima orde kon houden, zo te zien op een plezierige manier.
We zijn begonnen met het volgen van een scheikunde les over de verschillende soorten zout voor grade 7. Grade 7 zou vergelijkbaar moeten zijn met onze brugklas, alleen zie je hier leerlingen van heel verschillende leeftijden in een klas zitten Dat komt omdat lang niet alle ouders het zich kunnen permitteren om hun kind vanaf 6 of 7 jaar naar school te laten gaan,of omdat de afstand naar de school nog te ver is. De scheikundeles werd in het Engels gegeven.
Tot en met grade 4 krijgen de kinderen les in hun eigen taal, het Gamogna. Na grade 4 wordt er les gegeven in het Amhaars en krijgen de kinderen ook Engelse les, en weer later worden bepaalde vakken in het Engels gegeven. Het was leuk om te zien hoe Habtamu de kinderen in 4 groepjes verdeelde en ze eerst een aantal groepsopdrachten liet doen, waarna ze hun groepsresultaat moesten presenteren en de meester nog wat verdere uitleg gaf. Op de vraag of iedereen het begrepen had of dat er nog vragen waren: geen vragen. Dat verbaasde mij een beetje want het was best ingewikkelde stof en er waren nog vrije jonge kinderen in de groep die ook niet allemaal even begrijpend keken. Bij de volgende vraag bleek ook dat lang niet iedereen het begrepen had, maar ja als je dat gevraagd wordt terwijl er twee van die ferenjis in je klas zitten ga je natuurlijk niet toegeven dat je het niet gesnapt hebt. In dat opzicht verschillen ze niet zoveel van Nederlandse leerlingen.

Na nog een tijdje in een andere klas doorgebracht te hebben was de voorzitter van de kebele inmiddels beschikbaar voor een gesprekje. Een hele aardige vrij jonge man die twee jaar geleden gekozen was tot voorzitter. Als je geen verschrikkelijke dingen uithaalt en het goed doet ben je in principe voor 5 jaar tot voorzitter gekozen. Herverkiezing is mogelijk. Het is een karig betaalde baan: je verdient er 200 birr per maand mee. Een euro levert momenteel ruim 15 birr op; je gezin kun je er dus niet van kunt onderhouden.

De kebele voorzitter en Habtamu vertelden dat de federale regering in principe voor de leerkrachten en de schoolboeken zorgt. Maar dat is maar net zo lang als het breed is, want als er geen geld is om docenten te betalen of boeken aan te schaffen dan houdt het gewoon op.
Een paar voorbeeldjes: de lerares engels gaf aan dat ze voor de leerlingen van grade 8 zelfs over geen enkel lesboek beschikte. Het enige boek dat er is, is het inmiddels nogal beduimelde boek van de lerares zelf. Voor diezelfde 58 leerlingen uit grade 8 zijn er in totaal maar 5 scheikunde boeken beschikbaar.
Mede door het gebrek aan boeken zijn de studieresultaten van de leerlingen niet altijd voldoende. Tot grade 4 ga je hier in feite altijd over. Grade 4 wordt afgesloten met een officieel examen. Het volgende officiele examen is na grade 8.

De kebele zorgt in principe voor het schoolgebouw, inclusief de eenvoudige huisjes voor de leerkachten en het meubilair. De grootte van de klassen is zo toegenomen dat er eigenlijk lokalen bijgebouwd zouden moeten worden. Dat hoeft niet zo duur te zijn als het klinkt: het gaat tenslotte over lemen gebouwen met houten frame, golfplaten daken en een lemen vloer.
Maar ja, waar moet een plattelands-kebele met een arme bevolking het geld daarvoor vandaan halen? De ouders moeten 20 birr per jaar betalen om hun kinderen naar school te mogen laten gaan. Voor die 20 birr mag je dan al je kinderen naar school laten gaan, het bedrag blijft gelijk. Maar in de meeste gezinnen heeft men 5 of meer kinderen; daarvan kunnen er dan maar 2 of 3 naar school omdat de andere nodig zijn om te helpen op het land of in het huishouden. En dan blijkt dat die 20 birr voor veel ouders nog niet op te brengen is en zij hun kinderen dus niet naar school kunnen laten gaan of zich gedwongen zien ze er voortijdig weer af te halen.

Hoe groot zijn de klassen dan? Grade 3 heeft 148 leerlingen, grade 4 heeft er 118, grade 7 65 en in grade 8 is het aantal inmiddels teruggelopen tot 58 leerlingen. De eerste grades hebben zoveel meer leerlingen omdat men de laatste jaren enorm veel extra inspanningen doet om kinderen naar school te laten gaan. Dat de hogere groepen zoveel kleiner zijn komt ook voor een deel omdat kinderen alsnog afhaken omdat de ouders de 20 birr niet meer kunnen betalen of omdat de kinderen nodig zijn op het land.
Op dit moment is het hier regentijd en in de praktijk betekent dat dat sommige kinderen maar 2 of 3 dagen per week naar school komen omdat ze de andere dagen moeten helpen met het ploegen van de grond wat ook hier nog helemaal met de hand gebeurd.
Deze kinderen proberen dan thuis zelf te leren, maar dat wordt wel erg ingewikkeld als je geen schoolboeken hebt en vooral moet leren uit je schrift waarin je overgeschreven hebt wat de meester of de juf op het bord geschreven heeft met het voor ons ouderwetse krijtje.

Nadat we Habtamu hebben verteld dat hij, als alles volgens planning loopt, begin juni 250 bankjes zal krijgen hebben we nog een lekkere lunch bij hem gehad: gekruide rijst, broodjes en ambascha: het traditionele Ethiopische brood. Vervolgens moesten we nog even bij een paar andere leerkrachten een kopje thee halen. Er wonen 4 leerkrachten samen in een huis in het dorp. Met zijn tweeën delen ze een kamer die dienst doet als woonkamer, slaapkamer en keuken. De lerares Engels die ons uitgenodigd had is 29 jaar, kennelijk al 15 jaar in het onderwijs en heeft 4 kinderen van 12, 9, 4 jaar en 9 maanden oud. Haar gezin woont in Arba Minch, maar zij was dit jaar door de regering in Zigit geplaatst. Dat is best bizar: studenten mogen hier niet kiezen waar ze gaan studeren, dat wordt voor ze bepaald; en ze mogen ook niet altijd de studie doen die ze zelf uitgezocht hebben. Daar keken wij al een beetje van op. We wisten ook dat als de overheid je opleiding tot leraar betaald heeft dat de overheid dan bepaalde waar je de eerste twee jaar na je afstuderen moest gaan werken. Dat is vaak in de zeer afgelegen gebieden. Na 2 jaar mag je om overplaatsing vragen, maar het blijft de overheid die beslist waar je werkplek zal zijn. En dat ze nog altijd in Zigit zat, daar was deze lerares wel een beetje verdrietig over. Omdat haar man in Arba Minch in de textielfabriek werkt had ze dus een kindermeisje moeten aannemen.

De bus naar Zigit doet over de 21 kilometer ongeveer anderhalf tot twee uur. Habtamu had ons verteld dat er een mooi wandelpad door de bergen terug naar Arba Minch zou lopen waar je ook maar anderhalf tot 2 uur over zou doen. En hoewel er flinke donkere wolken boven Zigit hingen besloten we om die wandeling dan maar eens te maken. We kregen een leerling die in de richting van Arba Minch woonde mee als gids. Na een uur en drie kwartier lopen had ons gidsje zijn huis bereikt en vroeg ik mij af waarom hij in vredesnaam in Zigit naar school ging en niet in Arba Minch want dat moest veel dichter bij zijn als het hooguit 2 uur lopen was. En tja, daar was de volgende verrassing van onze vriend Habtamu. De route was schitterend, maar erg steil en het laatste stuk was zeker niet alleen dalend maar ook flink klimmend. Uiteindelijk hebben we er 4,5 uur over gelopen en kwamen we redelijk versleten thuis aan. Maar mooi was het !!

Volgende week vrijdag gaan we een weekje met vakantie. Maar voor we weggaan zal ik nog de stand van de tot nu toe binnengekomen en toegezegde giften geven.

Voor Hans’ ex- collegas, en voor collega’s van Maartje’s bedrijf ProjectlineInc, (en voor wie het verder maar wil lezen) plaatsten we ook een samenvatting over het schoolproject in het Engels op http://hanshesseling.nl/zgtxt1.html .