Mabrat yellem

Net voor de komst van Maartje en Arjen voor hun twee weken vakantie waren de regens zwaar losgebarsten. Goed voor de boeren, hoewel het minder goed leek voor onze reisplannen.

Maar het regenen zette toch weer niet door. De kleine regens hebben niet genoeg water voor de hydro-electrische centrales opgeleverd, en dus zijn er voortdurend afschakelingen. “Mabrat yellem”, hoor je dan overal waar gewoonlijk diensten worden verleend: benzinepomp, Internet-café, de Universiteit en zijn computerklaslokalen, de kapper (want kappers werken nagenoeg allemaal met electriache tondeuses en niet met de schaar), “geen licht”. Levering van electriciteit aan Sudan blijft naar verluidt doorgaan, dat levert harde valuta op, maar levering aan de lokale industrie verkommert. Volgens de krant Reporter zijn honderd middelgrote en grote firma’s sinds 8 mei vrijwel afgesneden van electriciteit, waaronder de grote Ethiopische cement-fabriek Mugher. Die daardoor niet kon produceren en over de maand mei 150 miljoen Birr inkomsten dierf. Omdat voldoende water van de regens pas in juli te verwachten is zullen ze nog een maand moeten overbruggen. Die hadden ze al gescheduled voor groot onderhoud, maar komt er dan nog geen stroom dan gaan ze failliet, zeggen ze.

De cementlevering is daarmee grotendeels drooggevallen; de enige andere Ethiopische cementfabriek kan ook niet leveren, en de meeste bouwprojekten liggen stil. Bouwvakkers, meestal dagarbeiders, zijn werkloos; aannemers raken in problemen met hun contracten. Bouw van de drie nieuwe campuses van AMU is gestopt, de minimaal twee maanden vertraging die dat oplevert stellen het starten van de nieuwe opleidingen daar weer verder uit. De enige industrie die Arba Minch rijk is, de textielfabreik, is grotendeels gesloten, salarissen worden niet meer betaald. Beetje wrang, want de Turkse eigenaar was er net uitgewerkt omdat hij weigerde zijn electriciteitsrekening te betalen vanwege alle storingen. Financiering door de Wereldbank van de nieuwe grote centrale in aanbouw in de Omo-rivier is afgebroken omdat de overheid de vereiste studies niet heeft aangeleverd en dat ook niet wil. De gevolgen van de dam voor de ethnische Nyangatom-groep zijn aanzienlijk, want hun landbouw hangt af van de bevloeiing door vloed in de Omo. “Jullie kunnen ons maar beter komen vermoorden,” zei een Nyangatom aan het adres van de overheid in een BBC-documentaire. Electrificering van het platteland gaat ondertussen door (boze tongen leggen een link met de verkiezingen volgend jaar), de spoeling wordt dus steeds dunner. Kleine ondernemers die het kunnen betalen schaffen generatoren aan – waarvoor weer harde valuta nodig zijn, net als voor de brandstof die ze stoken.

Kortom: macro-economisch de juiste beslissingen nemen, alleen al op het stuk van de electriciteit, is in dit land niet makkelijk. Moge het maar snel gaan regenen. Dan hoeven ook niet al die vrachtauto’s met hout meer naar de AMU te komen om ouderwets te koken voor negenduizend studenten, terwijl de grote electrische fornuizen werkloos blijven.

Foto’s op http://hanshesseling.nl/am20.pdf , grotendeels van Maartje:

Op de AMU:
1, 2 zeven van de tef, de grondstof voor de injera
3 water koken voor de wot (saus)
4 deel van de buitenkeuken nu de electriciteit is uitgevallen
5, 6, 7 injera bakken
8 eindprodukt
9 onduidelijk wat zijn funktie in de keuken is
10 wot overgieten van de stookketel in de serveerketel
11 drinkwater wacht op de studenten in hun cafetaria
12 welke was er naast de keuken droogt is niet duidelijk...
13, 14 ... want die van de studenten hangt op hun eigen balkon. Inmiddels 7 stapelbedden per kamer
15 voetbalveld en athletiekbaan
16, 17 hoorns maken het verschil – en in plaats van brandmerken of littekenmerken kun je ook oren inknippen

Nog wat reisfoto’s met Maartje en Arjen:
18 – 22 Omorate en de Omo river
23 – 27 omgeving Konso-dorpen
28 – 30 Paddy, Marta en Allie verkopen Hamer-parafernalia op de NGO fair in Addis op 30 mei